Każdy park krajobrazowy w naszej pięknej Polsce ma krajobrazowo coś innego, ciekawego do zaoferowania. Nie inaczej sprawy mają się w przypadku położonego we wschodnich Borach Tucholskich, przeciętego malowniczą doliną Wdy, parku Wdeckiego. Dla porządku należy przywołać dane statystyczne o powierzchni parku: 23 786 ha (wraz z otuliną). Utworzono go w 1993 na terenie siedmiu mocnych lasem gmin. Pretekstem do opisu tych stron stało się kilka spacerów które mieliśmy okazję odbyć w zimowych okolicznościach przyrody, lat 2019/2020.

04.12.2020 dopełniła się żołnierska droga. Na kwaterze wojennej w Bielsku, spoczął rosyjski żołnierz, który ponad 100 lat wcześniej zginał w brwileńskiej ostoi, a którego historię odkryliśmy 10 lat temu. W czerwcu tego roku na wniosek IPN, przy naszym udziale (stw Tradytor) odbyła się ekshumacja jego szczątków. W dniu dzisiejszym Rosjanin spoczął, na kwaterze wojskowej wśród innych żołnierzy. Pogrzeb odbył się przy udziale księdza prawosławnego oraz katolickiego.

We wrześniu 1939 okazało się, że ziemia rypińska, włączona do rzeszy jako część okręgu Gdańsk - Prusy Wschodnie miała służyć Niemcom jako poligon doświadczalny w akcji niszczenia rdzennej ludności w okupowanej Polsce. Zbrodnie dokonane w pierwszym okresie okupacji, nie miały jeszcze analogi nigdzie na terenie zajmowanym przez Niemcy. Biorąc pod uwagę liczbę zamordowanych i tempo egzekucji było to preludium tragedii, jakie miały z niemieckiej ręki spaść na Polską ziemię.

Mimo że badania archeologiczne przeprowadzone w czerwcu b.r. przez Instytut Pamięci Narodowej przy naszym udziale potwierdziły w znacznej mierze przekaz pana Wiesława Jarzyńskiego, właściciela terenu a zarazem wnuka wykonawcy pochówku, wiele pozostaje jeszcze do odkrycia w sprawie sprzed wieku.